Psalm 140

Sietze de Vries over Psalm 140

"Deze opname vond plaats in de prachtige Jacobikerk te Uithuizen met zijn beroemde Schnitger-orgel uit 1701.

Als bijzonder element hoort u een voorbeeld van de aloude 'alternatim-praktijk': orgelimprovisaties worden afgewisseld door blokfluitvariaties op psalm 140. De fluitvariaties komen uit het bekende boek van Jacob van Eyck: 'Der Fluyten Lust-Hof'. Van Eyck (ca. 1590-1657) was beiaardier, blokfluitist en componist en was werkzaam in Utrecht. Het boek bevat variaties op allerlei melodieën, waaronder een flink aantal psalmen. Fluittist Eran Wajsenblum staat op de 'herenbank' van de familie Alberda van Menkema. Zij zwaaiden in Uithuizen de scepter en waren ook verantwoordelijk voor de prachtige inrichting van de kerk, inclusief het orgel; destijds het grootste dorpsorgel in de Nederlanden.

De eerste orgelvariatie is vormgegeven zoals Böhms beroemde 'Vater unser': repeterende akkoorden begeleiden een versierde Cantus Firmus, hier gespeeld met de dulciaan van het Rugpositief. In vers twee horen we de de melodie in het pedaal, omspeeld door snelle, nerveuze figuren op het Hoofdwerk. Vers drie is een pedaalsolo: de typische Schnitger-karakteristiek van een groot, volledig zelfstandig pedaal, zonder koppels. Het laatste vers heeft een feestelijk ouverture-ritme en wordt gespeeld met de grondstemmen, aangevuld met de sesquialtera en de tongwerken. Ook een typische kank voor de Noord-Duitse Barok: naast een mixturenplenum is er ook een tertsplenum met tongwerken."

Details over deze opname

Opnamedatum: 11 november 2016
Plaats: Jacobikerk, Uithuizen
Orgel: Arp Schnitger, 1701 

Camera: Gerjan van de Weg, Bernhard Vreugdenhil
Montage: Gerjan van de Weg
Opname en mastering: Albert Jan de Boer